Το Εργαστήριο Αγροτικού Χώρου καλύπτει εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες στα γνωστικά αντικείμενα της ανάπτυξης και χωροταξικής οργάνωσης περιοχών της υπαίθρου με έμφαση:
- στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων τοπικών αναπτυξιακών και χωρικών στρατηγικών σε περιοχές της υπαίθρου κάθε κλίμακας (κοινοτική, δημοτική, διαδημοτική κλπ),
Παρουσίαση Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων Κύπρου, ενώπιον του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας (Λευκωσία, Προεδρικό Μέγαρο, Ιούνιος 2018)
- στην εξέλιξη του προτύπου εδαφικής ανάπτυξης εστιάζοντας :
- στις μεθόδους εντοπισμού, ανάδειξης και αξιοποίησης των τοπικών εδαφικών πόρων μέσω προσαρμοσμένων σχεδίων δράσης ολοκληρωμένου χαρακτήρα, που ενσωματώνουν το τοπικό κοινωνικό κεφάλαιο ή/και τη διασπορά,
- στην αναβάθμιση του ρόλου των τοπικών δρώντων στη συμμετοχική διαδικασία για την εκπόνηση ενός αναπτυξιακού σχεδίου από το στάδιο της διάγνωσης, μέχρι τη διαμόρφωση δράσεων και του σχεδίου εφαρμογής του (επιχειρησιακός προγραμματισμός),
- στην οργάνωση της εδαφικής διακυβέρνησης και στην ενεργή συμμετοχή στο σχεδιασμό και εφαρμογή της εδαφικής δημόσιας δράσης (εκ των κάτω σχεδιασμός πολυτομεακών και πολυταμειακών προγραμμάτων
- στην ανάπτυξη των μικρών πόλεων (αγροτικά κέντρα) και ο ρόλος τους στην τοπική αυτοδιοίκηση
- στην εξέλιξη της οικογενειακής γεωργίας
- στη συμβολή των νέων τεχνολογιών (επίστημη γεωπληροφορικής) στη δημιουργία εργαλείων χωρικής ανάλυσης, εδαφικής διάγνωσης και κατασκευής εδαφικών διακριτών πόρων
Θεσμοθετημένο εργαστήριο από το 1998 (ΦΕΚ: A’ 173/20-07-1998).
Πρόσφατη Δραστηριότητα του Εργαστηρίου (Οκτώβριος 2021)
Το Εργαστήριο Αγροτικού Χώρου, μετά την έγκριση της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων (ΕΣΑΟΚ) Κύπρου το 2019 από το Υπουργικό Συμβούλιο, την εκπόνηση της οποίας συντόνισε με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Διευθυντή του Καθ. Δημήτρη Γούσιο, ανέλαβε την περίοδο αυτή και μέχρι τις αρχές του 2022, το σχεδιασμό της Χωροταξικής-Πολεοδομικής Μελέτης Τροόδους. Η μελέτη αυτή θα αποτελέσει τη βάση της διαδικασίας σύνταξης της Δήλωσης Πολιτικής Τροόδους (θεσμικό πλαίσιο χωροταξίας για το Τρόοδος), την ευθύνη της οποίας έχει το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως του Υπουργείου Εσωτερικών της Κύπρου.
Η σύνταξη της χωροταξικής αυτής μελέτης έχει ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον για το Εργαστήριο και το Τμήμα μας, δεδομένου ότι ολοκληρώνει το σχεδιασμό μιας αμιγώς ορεινής περιοχής (στο εσωτερικό μάλιστα ενός μεγάλου νησιού της μεσογείου), μετά την έγκριση της αναπτυξιακής στρατηγικής της ΕΣΑΟΚ (συμπεριλαμβανομένου και επιχειρησιακού προγράμματος). Για την εκπόνηση των δύο αυτών σχεδίων το Εργαστήριο εφάρμοσε μεθόδους διάγνωσης και σχεδιασμού, οι οποίες συνδυάζουν την αναπτυξιακή με την χωρο-εδαφική διάσταση.
Τα παραπάνω προκάλεσαν το ενδιαφέρον επιστημόνων, ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και ερευνητικών κέντρων της Ευρώπης, με αποτέλεσμα να οργανώνεται, την περίοδο αυτή, επιστημονικό συνέδριο που θα λάβει χώρα στην Κρήτη το 2022. Το διεθνές αυτό συνέδριο εστιάζει στη σύγκλιση μεθόδων διάγνωσης και σχεδιασμού χωρικών και αναπτυξιακών πολιτικών-δράσεων στον ύπαιθρο-ορεινό χώρο. Περισσότερες πληροφορίες θα ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα.
* * *
Εκδόθηκαν τα πρακτικά του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου «Ορεινές περιοχές μεγάλων μεσογειακών νήσων: ευρωπαϊκές προκλήσεις, εθνικές και περιφερειακές πολιτικές και τοπικοί μηχανισμοί» το οποίο διεξήχθη το 2020 στο Τρόοδος Κύπρου. 
Την ευθύνη και το συντονισμό της οργάνωσης αυτού του συνεδρίου είχε το Εργαστήριο Αγροτικού Χώρου του ΤΜΧΠΠΑ-ΠΘ. Το συνέδριο τελέστηκε υπό την αιγίδα της ΑΕ Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κου Νίκου Αναστασιάδη. Τα πρακτικά του εκδόθηκαν από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και προς το παρόν είναι προσβάσιμα στην αγγλική και γαλλική γλώσσα στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Οργάνωσης για την Ανάπτυξη του Αγροπεριβάλλοντος – AIDA
ενώ σύντομα θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Έρευνας και Ανάπτυξης των Μεσογειακών Νησιωτικών Ορεινών Περιοχών (ΜountΜED Institute) και των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
* * *
Υπεγράφη την Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 2021, Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Ινστιτούτου MountMed και έντεκα (11) Δήμων της Πίνδου που ανήκουν στο Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων, Κοιλάδας Αχελώου, Αγράφων και Μετεώρων. Οι Δήμοι Γεωργίου Καραϊσκάκη, Μετσόβου, Μετεώρων, Αγράφων, Αργιθέας, Λίμνης Πλαστήρα, Πύλης, Μουζακίου, Βορείων Τζουμέρκων και Αμφιλοχίας, συνυπέγραψαν το Μνημόνιο με στόχο την έναρξη μίας παραγωγικής συνεργασίας ανάμεσα στους συμβαλλομένους, μέσω της αξιοποίησης της τεχνογνωσίας, της εμπειρογνωμοσύνης, των πόρων και του δικτύου συνεργατών που διαθέτουν.
Στο Ινστιτούτο ΜountMed, μετέχουν ερευνητές από Ελλάδα, Ιταλία, Αυστρία, Γαλλία και Ελβετία στην επιστημονική επιτροπή του οποίου προεδρεύει ο Καθηγητής Δημήτρης Γούσιος, Διευθυντής Εργαστηρίου Αγροτικού Χώρου Παν. Θεσσαλίας.
Το Μνημόνιο υπεγράφη από τους Δημάρχους των προαναφερθέντων Δήμων και τον Πρόεδρο του Ινστιτούτου Ομότιμο Καθηγητή Αντρέα Μακρή, σε ειδική τελετή η οποία πραγματοποιήθηκε στο Τρόοδος, στο πλαίσιο της επίσκεψης των Δημάρχων στο Τρόοδος την περίοδο 20-23 Σεπτεμβρίου 2021. Την επίσκεψη υποστήριξε το Εργαστήριο Αγροτικού Χώρου, ως μέλος του MountMed, το οποίο συντόνισε την ελληνο-κυπριακή αυτή συνεργασία (συμμετείχαν ο κ. Δ.Γούσιος και η κα Δ.Γάκη). Συμμετείχαν επίσης, ο Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, κ. Σεραφείμ Φελέκης, καθώς και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα, Επιπλέον, την τελετή τίμησαν με την παρουσία τους η Επίτροπος Περιβάλλοντος της Κύπρου κα. Κλέλια Βασιλείου, ο Πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου κ. Αντρέας Κιτρομηλίδης, ο Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Καλοπαναγιώτη, κ. Λάμπρος Λάμπρου, ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης κ. Χριστόδουλος Χατζηγεωργίου, καθώς και εκπρόσωποι της Ελληνικής Πρεσβείας, του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υφυπουργείου Τουρισμού, του Τμήματος Δασών, της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους και της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Τροόδους.
Στο πλαίσιο της τελετής υπογραφής του Μνημονίου Συνεργασίας παρουσιάστηκε από τον κ. Γούσιο, εισήγηση με τίτλο: «Μια εθνική πολιτική για τα βουνά – Μεταφορά εμπειρίας από το Τρόοδος στην Πίνδο».
Σε ειδικές συνεδρίες που διοργανώθηκαν, οι Δήμαρχοι της Πίνδου παραβρέθηκαν με τους εξής:
– Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κο Κώστα Καδή, με θέμα «Διαχείριση χερσαίων προστατευόμενων περιοχών: διακυβέρνηση» και «Πιέσεις κλιματικής αλλαγής σε ορεινές περιοχές: πρόσφατη εμπειρία από φυσικές καταστροφές σε Κύπρο και Ελλάδα»
– Υφυπουργό Τουρισμού κο Σάββα Περδίο, με θέμα «Πιστοποίηση τουρισμού σε ορεινές περιοχές- ανάπτυξη νέου μοντέλου ορεινού τουρισμού»
– Πρόεδρο Ιδρύματος «Γ.Παπαδούρη», κο Γιαννάκη Παπαδούρη, πρώην Επίτροπο Ορεινών Κοινοτήτων Κυπριακής Δημοκρατίας με θέμα «Ολιστική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων: από το Τρόοδος στην Πίνδο»
Επιπρόσθετα, ακολούθησε επίσκεψη στους οικισμούς Πλάτρες και Αγρό όπου την αποστολή υποδέχθηκαν οι οικείοι κοινοτάρχες μαζί με τον Επίτροπο Ορεινών Κοινοτήτων της Κύπρου κο Χαμπιαούρη Κώστα.
Μεταπτυχιακό «Χωρικές Δυναμικές και Χωροταξία της Υπαίθρου», DYNTAR
Η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Αγροτικού Χώρου υποστηρίζει από το 2004 τη λειτουργία και την οργάνωση του κοινού ελληνογαλλικού μεταπτυχιακού «Χωρικές Δυναμικές και Χωροταξία της Υπαίθρου» με διακριτικό τίτλο DYNTAR με έδρα το Βόλο, το οποίο είναι ετήσιο και πραγματοποιείται στη γαλλική γλώσσα. Το μεταπτυχιακό DYNTAR καταρτίζει επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων σε ζητήματα που σχετίζονται με τη χωρική οργάνωση και ανάπτυξη της υπαίθρου.
Η επιστημονική ομάδα του εργαστηρίου συμβάλλει στη πραγματοποίηση μιας συλλογικής εργασίας επαγγελματικού επιπέδου στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού DYNTAR η οποία κάθε χρόνο επικεντρώνεται σε ένα αναπτυξιακό ζήτημα μίας περιοχή της Θεσσαλίας (Σκόπελος, Ελασσόνα, Φαρκαδόνα, Αλμυρός, Μουζάκι, Σοφάδες, …).
και της αποτελεσματικότητας των συμμετοχικών συστημάτων πιστοποίησης, ΓΓΕΤ, ΕΔΒΜ-34: Υποστήριξη ερευνητών με έμφαση στους νέους ερευνητές
