Το μάθημα καλύπτει ένα αντικείμενο που είναι κεντρικό για την πολεοδομία, ενώ παράλληλα έχει ιδιαίτερη σημασία και για τη χωροταξία λόγω της αλληλεπίδρασης πολεοδομικής και χωροταξικής πολιτικής. Θα προσφέρει, επίσης, τις αναγκαίες προσλαμβάνουσες γνώσεις τόσο για το υποχρεωτικό μάθημα του β’ εξαμήνου «Στούντιο Χωρικού Σχεδιασμού», όσο και για ορισμένα μαθήματα επιλογής πολεοδομικού χαρακτήρα.

Το μάθημα έχει θεωρητικό προσανατολισμό (οι συναφείς τεχνικές δεξιότητες αποτελούν αντικείμενο του εαρινού εξαμήνου του ΠΜΣ), και αποβλέπει αφενός στην απόκτηση εξειδικευμένων και επίκαιρων γνώσεων και αφετέρου στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της ερευνητικής ευαισθησίας των φοιτητών.

> Αναλυτικό περίγραμμα

Σε γενικές γραμμές το μάθημα αναλύει σε βάθος μια σειρά ζητημάτων πολεοδομικής πολιτικής, που καλύπτουν όλες τις συνιστώσες της τελευταίας, και έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της υφιστάμενης πολεοδομικής πραγματικότητας ή/και αναμένεται ότι θα επηρεάσουν σημαντικά τις πολεοδομικές εξελίξεις κατά τα προσεχή χρόνια.

Τρόπος διεξαγωγής

Η διεξαγωγή του μαθήματος βασίζεται κυρίως σε διαλέξεις των διδασκόντων αλλά και στην παρέμβαση των διδασκομένων με ερωτήσεις και τοποθετήσεις που θα αποτελέσουν βασικό στοιχείο της διδακτικής προσέγγισης.

Στο πλαίσιο του μαθήματος θα εκπονηθεί ατομική εργασία. Οι παρουσιάσεις θα γίνουν στα 2 τελευταία μαθήματα του εξαμήνου.

Το υλικό του μαθήματος (σημειώσεις, άρθρα, διαλέξεις, πρόσθετη βιβλιογραφία, αναθεωρημένο περίγραμμα ανακοινώσεις κ.λπ.) θα μπαίνει στο e-class.

Περίγραμμα παραδόσεων (αναλυτικό)

• Οι κλασικοί της πολεοδομίας, και η πολεοδομική πολιτική στο διεθνή χώρο, μέχρι το 1940
• Η μεταπολεμική πολεοδομική πολιτική στο διεθνή χώρο:
  1. Η μεταπολεμική πολεοδομική πολιτική σε διάφορες χώρες (κυρίως: Αγγλία, Γαλλία …) (μέχρι τη δεκαετία του ’00)
  2. Εισαγωγή στη συγκριτική ανάλυση του θεσμικού πλαισίου της πολεοδομίας
  3. Σύγκριση του θεσμικού πλαισίου πολεοδομίας στην Ελλάδα με αυτά άλλων ευρωπαϊκών χωρών
• Η μεταπολεμική πολεοδομική πολιτική στην Ελλάδα: κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο, μέτρα πολιτικής, επιπτώσεις
• Ευρωπαϊκή Ένωση και Πολεοδομική Πολιτική και Παρεμβάσεις
  1. Ευρωπαϊκή Ένωση και πολεοδομική πολιτική
  2. Προγράμματα παρέμβασης στον αστικό χώρο (Urban, Life…)
• Αστική διακυβέρνηση
• Νέες τάσεις στην πολιτική για τον αστικό χώρο:
  1. Σχεδιασμός για την κοινότητα
  2. Ελεύθερος χρόνος και πόλη/ Ο χρόνος της ‘διακριτικής ευχέρειας’ (discretionary time)
  3. Κοινωνικός πολεοδομικός σχεδιασμός
  4. Αστική ανασυγκρότηση
  5. Μετάπολη
•  Σχέδια και παρεμβάσεις στον ελληνικό χώρο
  1. Ρυθμιστικά και στρατηγικά σχέδια
  2. Ρυθμιστικά Σχέδια Αθήνας και Θεσσαλονίκης: κριτική αξιολόγηση της εμπειρίας από την εφαρμογή τους και επικαιροποίηση τους
  3. Ειδικά γεγονότα, χώροι και παρεμβάσεις: Ολυμπιακοί Αγώνες, ΠΠΕ, ΕΧPO, ΔΕΘ
• Κοινωνικά προβλήματα στην πόλη και σχεδιασμός
• Περιβαλλοντικός σχεδιασμός πόλεων (Curitiba)

Προαπαιτήσεις

Οι βασικές θεωρητικές γνώσεις και τεχνικές δεξιότητες πολεοδομίας θεωρούνται γνωστές, και αποτελούν προϋπόθεση για την παρακολούθηση του μαθήματος. Συνεπώς, φοιτητές που θεωρούν ότι έχουν σχετικά κενά, θα πρέπει να τα καλύψουν πριν την έναρξη των μαθημάτων και κατά τη διάρκεια του εξαμήνου. Στο πλαίσιο αυτό, είναι απολύτως αναγκαίο να υπάρχει ή αποκτηθεί επαρκής γνώση της παρακάτω ύλης κατά την έναρξη των μαθημάτων:

• ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Α. 1984/2007 Πολεοδομικός Σχεδιασμός: Για Μία Βιώσιμη Ανάπτυξη του Χώρου (Αθήνα: Συμμετρία). [Κεφ. 1 έως 13] (διαθέσιμο στην κεντρική βιβλιοθήκη και στη βιβλιοθήκη του ΠΜΣ)
• ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Δ. 2006 Πολεοδομική Πολιτική. Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών. Σημειώσεις, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας , Βόλος. (διαθέσιμο στο e-class και τη βιβλιοθήκη του ΠΜΣ)

Στο πρώτο μάθημα (27.09.12) θα πραγματοποιηθεί τεστ που θα βασίζεται τόσο στην προαπαιτούμενη ύλη όσο και σε γενικές γνώσεις και κριτικές απόψεις.

Βαθμολογία

Ο τελικός βαθμός στο μάθημα θα προκύψει ως εξής:

• Ατομική εργασία: 3,5 μονάδες (κείμενο 2,5 και παρουσίαση 1).
• Γραπτές εξετάσεις: 5 μονάδες.
• Έκτακτα τεστ και συμμετοχή στο μάθημα: 1,5 μονάδα.

Η παράδοση και η παρουσίαση της εργασίας, όπως και η συμμετοχή στις γραπτές εξετάσεις, είναι υποχρεωτικές, προκειμένου να θεωρηθεί ότι ένας φοιτητής έχει περάσει το μάθημα.